Lagerugklachten ‘Vijf misvattingen’
Lagerugklachten ‘Vijf misvattingen’
Laatste update: 6 december 2025
Auteur: De Fysiovrienden
Medische review door: Stijn Willems
Fysiotherapuet & Manueel therapeut
De Fysiovrienden
Leerpunten van dit artikel
Herstel begint bij ontspannen, het doorbreken van patronen en luisteren naar de echte signalen van je lichaam.
Te veel aanspannen, vermijden en compenseren houdt rugpijn vaak juist in stand.
Lagerugklachten ontstaan zelden door zwakte, maar vaker door verstoorde coördinatie en gespannen spieren.
Twee miljoen Nederlanders lopen op dit moment met rugklachten. Een groot deel daarvan heeft problemen met de lage rug. Fysiovrienden Stijn (fysiotherapeut) en Annicka (oefentherapeut) zetten een paar misvattingen over deze klachten op een rijtje. Theorieën die berusten op oude ideeën, zonder wetenschappelijke onderbouwing. Theorieën die lagerugklachten zelfs in stand kunnen houden.
De Fysiovrienden
Als het in je rug schiet, komt dat door zwakke rug- en buikspieren
Je kent het misschien wel; je wil iets van de grond oprapen en klats! Het schiet in je rug. Dit komt meestal door een verstoring van de coördinatie en slechte interactie tussen de verschillende spieren die de rug stabiliseren. Dus niet door zwakke buik- of rugspieren.
Je grote rugspieren en buikspieren trainen zal dit dus niet voorkomen. De focus zal veel meer moeten liggen op het verbeteren van de coördinatie en stabiliteit van de rug- en buikspieren. Lees meer over wat je kunt doen wanneer het in je rug is geschoten [1].
De Fysiovrienden
Je moet altijd in beweging blijven
De tijden dat mensen met rugklachten zes weken op een harde plank moesten liggen zijn voorbij. We weten dat bewegen bij rugklachten in principe goed is. Toch kan dit advies er ook voor zorgen dat mensen doorslaan. In onze maatschappij zijn we geneigd om, maar door te gaan en niet goed naar het lichaam te luisteren.
Rugklachten komen vaak voort uit overactieve spieren. Spieren die amper meer kunnen ontspannen. Rust nemen en met behulp van oefeningen bewust ontspannen, is net zo essentieel als ‘in beweging blijven’.
Wil je duurzaam van je klacht af?
Wij vinden dat iedereen een pijnvrij en klachtenvrij leven verdient. En daarom
hebben wij een team van specialisten dat je graag wil helpen. Maak nu een afspraak.
Plan nu je afspraak in
“Door een voorovergebogen houding hebben je longen minder ruimte om zuurstof op te nemen, hierdoor kun je minder kracht leveren.”
– De Fysiovrienden –
De Fysiovrienden
Je moet actief staan en zitten
Er wordt vaak gesteld dat het goed is om actief te staan en zitten, waarbij je je buikspieren continu aanspant. Toch is dit niet altijd een handige gedachte die misschien wel voor een vertraging van je herstel kan zorgen [2].
Het probleem is dat je hiermee het buikdruksysteem activeert. Dit systeem gebruiken we wanneer we zwaar moeten tillen. Je houdt dan je adem in en spant je rug- en buikspieren maximaal aan.
Dit systeem is niet bedoeld voor dagelijkse bezigheden. Het continu activeren ervan zorgt ervoor dat je spieren overbelast raken. Af en toe onderuit zakken is dus zelfs wel goed, omdat je spieren hierdoor ook weer tot rust komen. Lees meer over houding en rugpijn [3].
De Fysiovrienden
Je moet met een rechte rug tillen
Door je rug te buigen, activeer je deze hefboom en kunnen je rugspieren juist ontspannen. Als je bukken vermijdt en alles met een rechte rug doet, word je rug juist stijf. Wanneer je acute rugklachten hebt kan het verstandig zijn je rug even rust te geven. Tillen met een rechte rug kan dan helpen.
De Fysiovrienden
Als je rug versleten is, kom je niet meer van je klachten af
Slijtage is een normaal verouderingsproces van het lichaam en komt uiteindelijk bij de meeste mensen voor. Het idee is vaak dat klachten niet meer kunnen herstellen als er eenmaal slijtage optreedt. Uit onderzoek blijkt echter dat er weinig relatie is tussen het hebben van slijtage en het hebben van klachten. Zo zijn er mensen met slijtage zonder klachten en zijn er ook veel mensen met klachten zonder slijtage.
Is slijtage bij je geconstateerd, dan is er dus nog hoop. De oorzaak van rugpijn zit namelijk vaak in het feit dat je te veel doet, te weinig doet of omdat stress of emotionele dingen invloed op je klachten hebben [4]. Het is dan ook zeker niet altijd nodig om een foto of scan te maken om de oorzaak van rugpijn te achterhalen [5].
De Fysiovrienden
Chronische pijn door compensatie en verkeerde gedachten
Wat we vaak in de praktijk zien, is dat chronische lagerugklachten ontstaan doordat je een acuut probleem gaat compenseren. Je gaat anders bewegen om het pijnlijke weefsel te ontzien. Of je vermijdt een beweging (zoals bukken), omdat je denkt dat je rug versleten is en dat de beweging de slijtage zal verergeren. Dit kan – net als het nemen van onvoldoende rust – zorgen voor een overbelasting van de omliggende spieren.
Deze compensatie zorgt voor een veranderd en nieuw bewegingspatroon. Dit bewegingspatroon brengt de buik- en rugspieren in de war en zorgt ervoor dat deze juist te veel gaan aanspannen. Hierdoor worden pezen en banden steeds gevoeliger. Dat kan weer pijn veroorzaken. Deze pijn zorgt vervolgens weer voor het ontzien van houdingen en bewegingen. En zo blijf je aan de gang. Ook kan het zijn dat je verkeerde ideeën en gedachtes hebt die het herstel van rugpijn kunnen vertragen [6].
Wil je duurzaam van je klacht af?
Wij vinden dat iedereen een pijnvrij en klachtenvrij leven verdient. En daarom
hebben wij een team van specialisten dat je graag wil helpen. Maak nu een afspraak.
Plan nu je afspraak in
De Fysiovrienden
Doorbreken van de cirkel
Om het aangeleerde compensatiepatroon te doorbreken is het nodig om de spieren eerst ontspannen te krijgen. Het helpt om je bewust te worden van waar de spanning zit en te weten hoe je deze spieren weer kunt ontspannen. En vervolgens natuurlijk te zorgen dat je ze ontspannen houdt in je dagelijkse leven.
De Fysiovrienden
Kun je deze vragen beantwoorden?
Heb je spieren aangespannen als je zit of ligt? Welke zijn dat? Wat zijn triggers die ervoor kunnen zorgen dat je weer terug in het compensatiepatroon kan vallen? Hoe gedraag je je tijdens een periode van drukte of stress? Wat doe je als je klachten hebt? Hoe zorg je goed voor jezelf? Ervaar je voldoende rust en ontspanning in je dagelijkse leven? Wissel je houdingen en bewegingen voldoende af?
Wanneer de spanning uiteindelijk afneemt en de pijnklachten minder worden, is het goed om te kijken hoe de rug- en buikspieren hun normale beweegpatroon terug kunnen krijgen. Het fijne is dat je niets nieuws hoeft aan te leren. Je hebt immers ook ooit bewogen zonder klachten en je lichaam herkent dit bewegingspatroon. Je hebt alleen een duwtje in de rug nodig om dit patroon weer te vinden.
De Fysiovrienden
We’ve got your back
Helaas is er niet één oplossing voor lagerugklachten. Er zijn veel verschillende soorten compensatiepatronen en factoren die van invloed kunnen zijn. Zo is voor de één rust nemen goed, voor de ander is het misschien goed om meer te gaan sporten. Voor iedereen geldt wel: hou de signalen van je lichaam goed in de gaten en leer waar je grenzen liggen.
Heb je lagerugklachten en wil je even overleggen of het nu juist slim is om rust te houden, of juist meer te bewegen? Of herken je je in het verhaal over compensatiepatronen en wil je graag weten hoe je dit kunt doorbreken? Bel gerust, of stuur een mail of appje. We’ve got your back.
Stijn heeft een online platform opgericht waar hij al je vragen rondom rugpijn beantwoorden [7]. Het vinden van antwoorden om deze vragen kan namelijk enorm helpen om je rugprobleem op te lossen.
Misschien herken jij je in de volgende vragen:
Wil je duurzaam van je klacht af?
Wij vinden dat iedereen een pijnvrij en klachtenvrij leven verdient. En daarom
hebben wij een team van specialisten dat je graag wil helpen. Maak nu een afspraak.
Plan nu je afspraak in
“Wat we vaak in de praktijk zien, is dat chronische lagerugklachten ontstaan doordat je een acuut probleem gaat compenseren.”
– De Fysiovrienden –
De Fysiovrienden
Leestip
Het boek Rugpijn en andere onbegrepen klachten van fysiotherapeut Jan-Paul van Wingerden [8]. Een mooi naslagwerk als je meer wilt lezen over hoe de rug werkt, wat er mis kan gaan en hoe chronische rugpijn ontstaat.
De Fysiovrienden
Moet er een MRI worden gemaakt bij het vermoeden van een rughernia?
Een ontstoken zenuwwortel zorgt voor de typerende uitstralende beenpijn. Gelukkig herstellen de meeste klachten vaak spontaan binnen 8 tot 12 weken en daarom is niet nodig om een MRI te maken. Wil je weten wat je kunt verwachten van de hersteltijd van een hernia [9]?
Wat verder belangrijk is om te weten is dat zelfs wanneer er een hernia op een MRI is te zien, dit niet altijd betekent dat je klachten hier ook vandaan komen. Wel kan het zinvol een MRI te maken wanneer:
Er een vermoeden is op een ernstige aandoening
Gevoelloosheid aanwezig is in de schaamstreek en/of het niet goed kunnen ophouden van urine of defecatie
Ernstige motorische (kracht) en/of sensorische (gevoel) uitvalsverschijnselen aanwezig zijn
Er een indicatie is voor een operatie
Wil je meer weten over MRI’s bij het vermoeden van een hernia? Kijk dan waarom er niet altijd een foto of scan hoeft te worden gemaakt [10].
De Fysiovrienden
Betekent rug- en beenpijn altijd een hernia van de lage rug?
Wij snappen dat je graag de oorzaak van jouw beenpijn wilt achterhalen en je wilt weten of de pijn wordt veroorzaakt door een rughernia. Wees voorzichtig met het trekken van conclusie. Niet alle uitstralende beenpijn wordt veroorzaakt door een hernia en er zijn meer oorzaken te achterhalen voor jouw beenpijn.
Stijn is gespecialiseerd in herniaklachten van de lage rug en doet hier zelfs zijn promotieonderzoek naar. Hij heeft een speciale website ontwikkeld waar je kunt leren hoe je zelf herniaklachten kunt oplossen. Als je meer wilt weten, kun je een kijkje nemen op www.letsgofysio.nl.
Als je liever persoonlijk in de praktijk gezien wilt worden, kun je een afspraak maken. Neem hiervoor contact op via de gegevens die op de website staan vermeld.
Wil je duurzaam van je klacht af?
Wij vinden dat iedereen een pijnvrij en klachtenvrij leven verdient. En daarom
hebben wij een team van specialisten dat je graag wil helpen. Maak nu een afspraak.
Plan nu je afspraak in
Je bent altijd welkom met je vragen.
Of je nu niet zeker weet of fysiotherapie iets voor je is, of gewoon wilt sparren over een klacht, je mag ons altijd even bellen of appen. We nemen de tijd om te luisteren, geven eerlijk advies en helpen je verder op weg. Want dat is wat vrienden doen: er zijn als je ze nodig hebt.